Bệnh máu mỡ (hay còn gọi là rối loạn lipid máu, mỡ máu cao) là tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid trong cơ thể, dẫn đến tăng cao các thành phần mỡ trong máu như cholesterol toàn phần, LDL-cholesterol (cholesterol xấu), triglyceride và giảm HDL-cholesterol (cholesterol tốt)
.
Nguyên nhân gây bệnh máu mỡ
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa, cholesterol cao như đồ chiên rán, mỡ động vật, thịt đỏ, nội tạng động vật.
- Ít vận động: Lười tập thể dục làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong máu.
- Thừa cân, béo phì: Là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn lipid máu.
- Hút thuốc, uống rượu bia: Ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa mỡ trong cơ thể.
- Di truyền: Một số người có yếu tố di truyền từ gia đình.
- Bệnh lý nền: Người mắc tiểu đường, cao huyết áp, suy giáp… dễ bị máu nhiễm mỡ.
Triệu chứng của bệnh máu mỡ
Bệnh máu mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển nặng, có thể gặp:
- Chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi.
- Đau tức ngực, khó thở.
- Tê bì chân tay do mỡ bám vào thành mạch, cản trở lưu thông máu.
- Xuất hiện các nốt mỡ vàng dưới da (xanthelasma).
Biến chứng nguy hiểm
Nếu không kiểm soát tốt, bệnh máu mỡ có thể gây ra:
- Xơ vữa động mạch: Mỡ tích tụ trong thành mạch, làm hẹp lòng mạch.
- Tăng huyết áp: Gây áp lực lên tim, dễ dẫn đến đột quỵ.
- Đột quỵ, nhồi máu cơ tim: Do cục máu đông làm tắc mạch máu não hoặc tim.
- Gan nhiễm mỡ: Khi lượng mỡ trong máu quá cao, gan sẽ bị ảnh hưởng.
Cách phòng ngừa và điều trị
Thay đổi lối sống
- Hạn chế ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá béo (cá hồi, cá thu).
- Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày (đi bộ, yoga, bơi lội…).
- Hạn chế rượu bia, bỏ thuốc lá.
- Kiểm soát cân nặng hợp lý.
Sử dụng thuốc (nếu cần)
Nếu thay đổi lối sống chưa đủ, bác sĩ có thể kê đơn thuốc hạ mỡ máu như:
- Statins (atorvastatin, rosuvastatin…): Giảm cholesterol xấu.
- Fibrates: Giảm triglyceride.
- Niacin (vitamin B3): Tăng cholesterol tốt.
Nếu bạn có dấu hiệu hoặc nguy cơ bị máu nhiễm mỡ, nên đi khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm mỡ máu để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
