1. Hội chứng ống cổ tay là gì?
Hội chứng ống cổ tay (Carpal Tunnel Syndrome – CTS) là tình trạng dây thần kinh giữa (median nerve) – đi qua ống cổ tay – bị chèn ép hoặc kích thích kéo dài. Đây là nguyên nhân phổ biến gây tê bì, yếu tay, đặc biệt là ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa.
Bệnh thường xuất hiện ở người làm việc văn phòng, thợ thủ công, người phải sử dụng tay nhiều, hoặc phụ nữ mang thai. Nếu không điều trị kịp thời, có thể gây teo cơ mô cái và mất chức năng vận động bàn tay.
2. Triệu chứng thường gặp
Các biểu hiện của hội chứng ống cổ tay thường tiến triển từ nhẹ đến nặng:
- Tê, ngứa ran hoặc cảm giác châm chích ở ngón cái, trỏ, giữa và một phần ngón áp út
- Đau cổ tay lan lên cánh tay hoặc vai
- Cảm giác yếu tay, cầm nắm đồ vật dễ rơi
- Triệu chứng thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi gập cổ tay lâu (lái xe, dùng điện thoại)
- Trường hợp nặng: teo cơ mô cái – gây khó cầm nắm, vặn nắm cửa, cài cúc áo…
3. Nguyên nhân gây bệnh
Hội chứng ống cổ tay có thể do nhiều yếu tố gây ra:
- Di truyền: Cấu trúc ống cổ tay bẩm sinh nhỏ
- Làm việc lặp đi lặp lại: Đánh máy, cắt tóc, sử dụng công cụ rung nhiều
- Mang thai: Do thay đổi nội tiết và giữ nước
- Các bệnh lý đi kèm:
- – Viêm khớp dạng thấp
- – Gout
- – Tiểu đường
- – Suy giáp
- – Thừa cân, béo phì
- – Chạy thận nhân tạo
- Khối u, lắng đọng amyloid chèn ép dây thần kinh
- Tuổi cao, cơ và mô liên kết thoái hóa
4. Đối tượng dễ mắc hội chứng ống cổ tay
- Nhân viên văn phòng, kỹ sư, giáo viên
- Thợ may, thợ thủ công, công nhân
- Người chơi nhạc cụ, làm nghề thủ công tinh xảo
- Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh
- Người mắc bệnh chuyển hóa (tiểu đường, suy giáp…)
5. Chẩn đoán và điều trị tại Bệnh viện Việt Bắc
Tại Bệnh viện Việt Bắc, bệnh nhân được khám và đánh giá toàn diện bởi bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp và Nội thần kinh:
Chẩn đoán :
- Khám lâm sàng: kiểm tra cảm giác, sức cơ
- Xét nghiệm bổ trợ:
- Điện cơ (EMG – đo dẫn truyền thần kinh)
- Siêu âm cổ tay
- X-quang (nếu nghi ngờ biến dạng xương)
Phác đồ điều trị :
- Điều trị bảo tồn (giai đoạn sớm):
– Mang nẹp cổ tay về đêm
– Thuốc kháng viêm, giảm đau
– Vật lý trị liệu – kéo giãn cổ tay
– Tiêm corticosteroid tại chỗ (trong trường hợp phù nề nặng) - Phẫu thuật (khi điều trị nội khoa không hiệu quả hoặc có dấu hiệu teo cơ):
– Cắt dây chằng ngang cổ tay để giảm chèn ép thần kinh
– Thời gian hồi phục nhanh, ít xâm lấn
6. Phòng ngừa hội chứng ống cổ tay
- Hạn chế các động tác lặp đi lặp lại gây căng thẳng cổ tay
- Nghỉ giải lao và vận động nhẹ nhàng nếu phải làm việc nhiều với tay
- Giữ cổ tay ở tư thế trung gian khi làm việc
- Giảm cân nếu thừa cân, kiểm soát đường huyết và các bệnh nền
- Điều trị sớm nếu có biểu hiện tê tay kéo dài
7. Khi nào nên đến gặp bác sĩ ?
Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, hãy đến khám sớm tại Bệnh viện Việt Bắc:
- Tê tay kéo dài, đặc biệt về đêm
- Đau cổ tay không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi
- Cảm giác yếu tay, làm rơi đồ vật
- Cử động ngón tay cái khó khăn, dấu hiệu teo cơ
